Güclü dövlətlərin xarici siyasətində əsas rol oynayan amillərdən biri digər ölkələrlə qurulan və zamanla daha da inkişaf etdirilən ikitərəfli münasibətlərdir. Əgər bir dövlət yalnız regional qonşuları ilə deyil, eyni zamanda qlobal güc mərkəzləri ilə də səmərəli siyasi əlaqələr qurur və bu münasibətləri balanslı şəkildə davam etdirirsə, bu, həmin ölkənin xarici siyasətinin strateji və möhkəm əsaslar üzərində qurulduğunu göstərir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev hakimiyyətə gəldikdən sonra Ümummilli Lider Heydər Əliyevin müəyyən etdiyi siyasi kursu daha da inkişaf etdirərək, Azərbaycanın beynəlxalq arenada mövqeyini gücləndirmiş, aparıcı dövlətlərlə strateji tərəfdaşlıq səviyyəsində münasibətlər qurulmasına nail olmuşdur. Bu baxımdan, Almaniya Federativ Respublikası ilə əlaqələrin inkişafı Azərbaycan xarici siyasətinin uğurlarından biridir.
Azərbaycan və Almaniya arasında diplomatik münasibətlər 20 fevral 1992-ci ildə qurulmuş və o vaxtdan etibarən iki ölkə arasındakı əlaqələr müxtəlif sahələrdə inkişaf etmişdir. İkitərəfli əməkdaşlıq siyasi, iqtisadi, enerji, mədəni və humanitar sahələri əhatə edir. Ölkələrimiz arasında davamlı siyasi dialoq mövcuddur. İki dövlətin rəhbərləri arasında mütəmadi görüşlər keçirilir. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Almaniyaya 17 rəsmi və işgüzar səfəri, eləcə də Almaniya Federativ Respublikasının Prezidentinin Azərbaycana ilk rəsmi səfəri strateji tərəfdaşlığın möhkəmlənməsinə xidmət edir.
Hər iki dövlətin xarici işlər nazirləri, parlament nümayəndələri və digər yüksək rütbəli rəsmilər də mütəmadi olaraq görüşlər keçirərək ikitərəfli münasibətləri daha da gücləndirirlər. Cari ilin 2 aprel tarixində Almaniya Federativ Respublikasının Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayerin Azərbaycana səfəri çərçivəsində Azərbaycan və Almaniya arasında mövcud olan əməkdaşlıq əlaqələri yeni mərhələyə qədəm qoydu. Dövlət başçımız İlham Əliyevin yüksək səviyyəli görüşlər zamanı verdiyi bəyanatlar, həmçinin ölkələrimiz arasında aparılan müzakirələr, əməkdaşlığın perspektivləri baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır .
Azərbaycan və Almaniya arasındakı əlaqələr uzun illərdir ki, müxtəlif sahələrdə inkişaf edir. Xüsusilə enerji təhlükəsizliyi, iqtisadi əməkdaşlıq, ticarət və investisiya sahələrində tərəfdaşlıq güclənməkdədir. Almaniya Avropa İttifaqının aparıcı ölkələrindən biri kimi dövlətimizlə iqtisadi əlaqələrini daim genişləndirir və bu münasibətlər hər iki tərəf üçün qarşılıqlı fayda verməkdədir.
Cənab Prezidentin mətbuata verdiyi bəyanatda vurğuladığı kimi, Azərbaycan-Almaniya əməkdaşlığı təkcə enerji sektoru ilə məhdudlaşmır. Hər iki ölkə yaşıl enerji, nəqliyyat-logistika və sənaye sahələrində də birgə layihələr həyata keçirməkdə maraqlıdır. Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyində oynadığı rol və bu istiqamətdə Almaniya ilə əməkdaşlığı xüsusilə diqqət mərkəzindədir. Prezident Frank-Valter Ştaynmayerin Bakıya səfəri təkcə ikitərəfli əlaqələrin inkişafı baxımından deyil, həm də regional və qlobal kontekstdə mühüm hadisədir. Qafqaz regionunda baş verən proseslər, Azərbaycanın iqtisadi və siyasi gücünün artması, həmçinin Avropanın enerji təchizatında Bakının artan rolu Almaniya üçün bu münasibətləri daha da dərinləşdirməyi vacib edir. Dövlət başçımız İlham Əliyevin bəyanatında qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan öz tərəfdaşları ilə əməkdaşlığını daha da genişləndirmək niyyətindədir və Almaniya bu tərəfdaşlıqda mühüm yer tutur. İki ölkə arasında qarşılıqlı etimadın və iqtisadi maraqların güclənməsi gələcəkdə yeni strateji layihələrin reallaşmasına zəmin yaradır.
Prezident İlham Əliyev bəyanatında bu səfərin Azərbaycan və Almaniya arasındakı əməkdaşlığa müsbət təkan verəcəyinə inandığını bildirdi. Görüşlər zamanı əsas diqqət iqtisadi əməkdaşlığa yönəlib. Azərbaycan və Almaniya arasında ticarət dövriyyəsinin son aylarda üç dəfə artması xüsusi qeyd edilib. Bu artımın əsas səbəbi isə Azərbaycandan Almaniyaya ixrac edilən xam neftin həcminin yüksəlməsidir.
Dövlət başçısı iqtisadi əlaqələrin yalnız enerji sektoru ilə məhdudlaşmamalı olduğunu vurğulayaraq, ticarət dövriyyəsinin şaxələndirilməsinin vacibliyini qeyd edib. Xüsusilə bərpaolunan enerji sahəsində əməkdaşlıq üçün geniş imkanların olduğu bildirilib. Azərbaycanın 2030-cu ilə qədər bərpaolunan enerji istehsal gücünü 6 giqavata çatdırmaq niyyəti və bunun bir hissəsinin Avropaya ixrac ediləcəyi diqqətə çatdırılıb. Almaniya bu sahədə geniş təcrübəyə malikdir və ölkəmiz xarici investorların cəlb olunması ilə bu sahədə böyük uğurlar əldə etməyi hədəfləyir.
Azərbaycanın ötən il COP29 beynəlxalq iqlim konfransına ev sahibliyi etməsi ölkəmizin ekoloji siyasətdə qlobal rolunu artırıb. Prezident İlham Əliyev bəyanatında Almaniyanın bu konfransda fəal iştirak etdiyini və iki ölkə arasında iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə sahəsində əməkdaşlığın daha da gücləndiyini bildirib. COP29-a 197 ölkənin qatıldığı, lakin Ermənistanın bu beynəlxalq tədbirdə iştirak etməməsinin təəssüf doğurduğu qeyd olunub.
Azərbaycan və Ermənistan arasında normallaşma prosesinin uğurla getdiyi bir vaxtda Ermənistanın belə bir beynəlxalq platformada iştirakdan imtina etməsi başadüşülən deyil. Prezident İlham Əliyev bu məsələni Almaniya tərəfi ilə müzakirə etdiyini və Azərbaycanın mövqeyini izah etdiyini bildirib.
Dövlət başçısı bəyanatında Azərbaycanın 30 il ərzində erməni işğalından əziyyət çəkdiyini xatırladıb. O qeyd edib ki, bir milyon azərbaycanlı erməni təcavüzü nəticəsində doğma yurd-yuvasından məhrum olub və torpaqlarımızın təxminən 20 faizi işğal altında qalıb. Azərbaycan beynəlxalq təşkilatların ədalətli mövqe nümayiş etdirmədiyi bir şəraitdə öz suverenliyini bərpa edərək, həm döyüş meydanında, həm də siyasi müstəvidə qalib gəlib. Bu tarixi Zəfər sülh danışıqlarına yol açıb və hazırda Azərbaycanın və Ermənistanın sülh prosesində mövqeləri kifayət qədər yaxınlaşıb.
Prezident İlham Əliyev Almaniya Prezidentinin Azərbaycana rəsmi səfərinin tarixi əhəmiyyət daşıdığını bildirib. Bu səfər iki ölkəni daha da yaxınlaşdıracaq və əməkdaşlıq perspektivlərini genişləndirəcək. Almaniya Federativ Respublikasının Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayerin Azərbaycana ilk rəsmi səfəri iki ölkə arasındakı münasibətlərin yeni mərhələyə qədəm qoyduğunu göstərir. Prezident İlham Əliyevin bəyanatında vurğulandığı kimi, iqtisadi əməkdaşlığın güclənməsi, bərpaolunan enerji sahəsində yeni layihələrin icrası və beynəlxalq siyasətdə ortaq maraqların qorunması Azərbaycan-Almaniya tərəfdaşlığını daha da möhkəmləndirəcək.
Bu səfər təkcə cari əlaqələrin inkişafına deyil, həm də gələcək illərdə daha geniş miqyaslı strateji əməkdaşlıq üçün möhkəm zəmin yaradacaq. İkitərəfli əməkdaşlığın genişlənməsi hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edəcək və Azərbaycanla Almaniya arasındakı əlaqələrin daha da dərinləşməsinə töhfə verəcəkdir.
Ziyafət ƏSGƏROV,
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Sədr müavini
