Bəşər tarixində insanlıq əleyhinə bir çox qanlı cinayətlər törədilmişdir. Belə insanlıq əleyhinə cinayətlərin nəticələrini nəzərdən keçirərkən ermənilər tərəfindən Xocalı əhalisinə qarşı törədilmiş vandalizm aktı xüsusi amansızlığı ilə diqqəti cəlb edir. 1992-ci il fevral ayının 26-sı erməni cəlladları tərəfindən Rusiyanın 366-cı motoatıcı alayının yaxından iştirakı ilə Azərbaycan Respublikasının Xocalı şəhərinin sakinlərinə qarşı misli görünməmiş vəhşilik törədildi. 613 nəfər Xocalı sakini xüsusi amansızlıqla və  qəddarlıqla qətlə yetirildi. 1275 nəfər soydaşımız girov götürülərək ağır işgəncələrə məruz qaldı. Xocalı şəhərində əsir götürülmüş bir çox soydaşımızın daxili orqanları çıxarılaraq qara bazarda alver predmetinə çevrildi. O zamankı Azərbaycan hakimiyyətinin səriştəsizliyi ucbatından hadisəyə lazımi hüquqi-siyasi qiymət verilmədi. Hadisənin əsl mahiyyəti dünya ictimaiyyətinə olduğu kimi çatdırılmadı. Yalnız Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan Respublikasında hakimiyyətə ikinci qayıdışından sonra baş vermiş bu hadisəyə ədalətli və obyektiv hüquqi qiymət verildi. Ermənilər tərəfindən törədilmiş bu soyqırımı aktına münasibət bildirən Ümummilli Liderimiz Heydər Əliyev qeyd edirdi: “Bütövlükdə Azərbaycan xalqına qarşı yönəldilmiş Xocalı soyqırımı öz ağlasığmaz qəddarlığı və qeyri-insani cəza üsulları ilə bəşər tarixində bir vəhşilik aktıdır. Bu soyqırımı, eyni zamanda, bütün bəşəriyyətə qarşı tarixi bir cinayətdir. Xocalı faciəsi – Ermənistanın millətçi, vəhşi qüvvələri tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən soyqırımıdır – vəhşiliyin görünməmiş təzahürüdür”.

İşğal nəticəsində Xocalı şəhəri xarabalığa çevrildi. Dövlət başçımız Cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi Xocalı faciəsi iki yüz ildən çox müddətdə erməni millətçilərinin xalqımıza qarşı apardığı soyqırımı siyasətinin qanlı səhifəsidir. Faciə baş verdikdən sonrakı ilk günlərdə dünyanın nüfuzlu informasiya agentlikləri, xarici qəzetlər və jurnalistlər Xocalı dəhşətləri haqqında tükürpədici faktlar yazırdılar. Məhz ilk dəfə xarici jurnalistlərin yazdıqları faktlar sayəsində tərəqqipərvər bəşəriyyət Xocalı dəhşətləri haqqında obyektiv informasiya almış oldu. The Washington Post, The Times, The Washington Times, The Independent, Los Angeles Times, Komsomolskaya Pravda və digər qəzetlərdə Xocalı qətliyamı ilə bağlı yazılmış yazılar sayəsində hadisənin təfərrüatları dünya ictimaiyyətinə çatdırıldı.

XX əsrin ən qanlı cinayətlərindən biri olan Xocalı qətliyamından xeyli illər ötsədə bu yara qəlbimizdə qaysaq bağlamadı. Xocalılılar və digər işğal olunmuş bölgələrdən olan soydaşlarımız otuz ilə yaxın müddətdə daim doğma torpaq həsrəti ilə yaşadılar. Nəhayət Müzəffər Ali Baş Komandan Cənab İlham Əliyevin qətiyyəti və qüdrətli ordumuzun şücaəti sayəsində erməni işğalına son qoyuldu. Müqəddəs Vətən torpağımız yağı düşmənin işğalından azad edildi. Azərbaycanın mərd oğulları Xocalı Şəhidlərinin qanını döyüş meydanında düşməndən aldı.

Artıq Azərbaycan xalqı qalib xalq olaraq qürurlu və məğrurdur. Hər il minlərlə soydaşımız Xocalı faciəsinin ildönümü ilə əlaqədar “Ana harayı” abidəsi önündə anım mərasimi keçirir. Biz Azərbaycan xalqı olaraq Xocalı qətliyamını heç zaman unutmamalıyıq. Xalqımızın əzmi, Müzəffər Ali Baş Komandan Cənab İlham Əliyevin iradəsi sayəsində bu gün Xocalı şəhəri yenidən qurulur, qan yaddaşımız olan şəhər yenidən dirçəldilir. Məcburi köçkünlüyün bütün ağrı-acısını yaşamış Xocalı sakinləri yenidən qurulmuş doğma şəhərlərinə geri dönürlər. Böyük Qayıdış arzumuz reallaşır. Lakin xalqımıza qarşı törədilmiş qanlı Xocalı qətliyamı qan yaddaşımızda əbədi qalacaq.

Ramiz Hüseynov,

YAP İdarə Heyətinin üzvü, Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri